Tandheelkundige verkiezingen 2011 : analyse van de resultaten
RIZIV is zo vriendelijk geweest ons de tabellen te bezorgen (zie hieronder) met de telling van de stemmen van de tandheelkundige verkiezingen 2003, 2007 en 2011, uitgedrukt in aantal en in percentage van het totaal aantal stemmen.
Het dient onmiddellijk gezegd te worden, dat gezien de stemming anoniem gebeurt het onmogelijk is om statistieken te bekomen per taalrol, per regio, enz.
A. PARTICIPATIE
De deelname aan de stemming heeft er altijd baat bij om geanalyseerd te worden volgens zijn percentage, vermits het aantal tandartsen varieert om de vier jaar : momenteel is de trend (lichtjes) stijgend : er waren 8.516 tandartsen in 2003, 8.715 in 2007 en 8.797 in 2011.
In 2003, het jaar van de eerste tandheelkundige verkiezingen, namen 65,45% van de tandartsen eraan deel.
Dit percentage is teruggevallen tot 59,82% in 2007, wat een zeker desinteresse uitdrukt.
Echter, in 2011 – en dat is naar alle waarschijnlijkheid het gevolg van de aanwezigheid van de nieuwkomer VBT, alsook van het gramschap van de sociale tandartsen – was de deelname hoger : 66,10%.
B. FRANSTALIGE SYNDICATEN
Men stelt een constante erosie vast van CSD (-17,10%) ten gunste van SMD (+27,06%) : beider evoluties zijn symmetrisch, CSD had in 2011 een praktisch identiek aantal stemmen aan dat van SMD in 2003…
Het lijkt wel of SMD aanzien wordt als « dynamischer », meer bepaald op gebied van diverse « dienstverlening » ; de Brusselse verankering speelt ook in haar voordeel : CSD is hierbij vergeleken waarschijnlijk te discreet…
Ander fenomeen : het totaal aantal tandartsen dat voor een Franstalige formatie kiest gaat achteruit : ze waren met 2.374 in 2003, en nog maar met 2.281 in 2011.
Percentueel vertegenwoordigden ze 43,34% van de kiezers in 2007 tegen 39,23% in 2011.
Diverse factoren kunnen deze achteruitgang verklaren : het aantal onthoudingen ligt hoger bij de Franstaligen (geen fascinerend « duel » zoals tussen VVT-VBT…), « tweetalige » Brusselaars die resoluut uitgesproken Nederlandstalig worden, stem van bepaalde Franstalige tandartsen* voor VBT, enz.
Anderzijds zou de uitwijking naar Frankrijk geen significante rol spelen gezien dat Nederlandstalige tandartsen naar Nederland immigreren.
C. NEDERLANDSTALIGE SYNDICATEN
De grote nieuwigheid is hier natuurlijk de opkomst van een tweede Nederlandstalige formatie : de VBT.
VVT valt terug van 56,09% van de stemmen uitgebracht in 2007 naar 44,49% in 2011 (-9,70%) ten gunste van VBT, die van bij de eerste keer een zeer eerbare 15,84% binnenrijft op nationaal vlak – hetzij bijna dezelfde score als CSD !
Het totaal van de behaalde stemmen door de Nederlandstalige formaties ligt bij 60,33% in 2011 (VVT + VBT) tegen 56,09% in 2007 (VVT alleen) : in dat opzicht kan men dezelfde opmerkingen maken als onder punt B aangaande de evolutie van het totaal percentage aan stemmen volgens taalrol.
Het is te danken aan artikel 4 van het KB van 6 februari 2003 dat VBT zijn tweede zetel behaalt :
Art. 4. De verdeling van de mandaten onder de beroepsorganisaties van de tandartsen die krachtens artikel 1 als representatief worden erkend, geschiedt volgens het kiessysteem van evenredige vertegenwoordiging. Per mandaat dat in een bepaald orgaan moet worden toegewezen, is een aantal stemmen vereist dat gelijk is aan het resultaat van de deling van het totale aantal uitgebrachte stemmen door het aantal toe te wijzen mandaten; van de resterende mandaten wordt het eerste toegewezen aan de organisatie die na de voormelde bewerking de grootste rest aan stemmen heeft, het tweede aan de organisatie die de tweede grootste rest aan stemmen heeft, enz.. Bij gelijkheid van het aantal overblijvende stemmen wordt het mandaat toegewezen aan de representatieve organisatie die het kleinste aantal stemmen heeft behaald.
Inderdaad, met 44,49% van de stemmen wijst VVT zich van ambtswege vier zetels toe, net als SMD zich met 22,05% van de stemmen er twee toewijst. Idem voor CSD (17,18%) en VBT (15,84%) die zich van ambtswege elk een zetel vergewissen.
Op een totaal van tien zetels, blijven er dus twee zetels over die toegewezen moeten worden : de eerste gaat naar CSD en de tweede naar VBT. Het spel is gespeeld met 5,84 – 4,49 = 1,35% verschil, hetzij 71 stemmen !
Er dient te worden opgemerkt dat geen enkele zetelgroep gereserveerd is voor Nederlandstalige verenigingen – noch a contrario voor Franstalige verenigingen – en dat de toewijzing van de tien zetels gebeurt op zuiver Nationale basis.
D. CONCLUSIES
Eens geslaagd voet te vatten wordt VBT quasi onontwortelbaar en zal hij – in een eerste tijd tenminste – gestaag sterker worden : officiële financiering, verhoogde zichtbaarheid en geloofwaardigheid, aura van zegevierder, enz.
VVT zal zich moeten herpakken** en zich vooral herpositioneren : ipv het statuut van Staat binnen de Staat te cultiveren, zal VVT zich thans moeten genoegen met een bescheidener*** rol van partner en zich concentreren op « dienstverlening ».
Men kan stellen, dat indien een dezer twee formaties het geniaal idee zou hebben om uit te breken uit zijn linguïstieke humus en zich zou openen – al was het maar een weinig – ten aanzien van Franstalige of Engelstalige (begrijp hieronder : de niet Belgische…) tandartsen, dit in een klap een fantastische syndicale en morele doorbraak zou zijn.
Want men moet de zaken zien zoals ze zijn : CSD – nochtans « sociaal » geïnspireerd – gaat ongenadig achteruit als gevolg van haar discretie en SMD is op haar beurt niet in staat om een antwoord te bieden aan de verzuchtingen van alle Franstalige tandartsen, ook al worden haar diensten als « positief » ervaren.
Maar, de relatieve opgang van SMD behelst de kiem van zijn toekomstige terugval : door zich te goed te doen aan een schaamteloze klopjacht op sociale tandartsen heeft haar voorzitter, Michel DEVRIESE, menigeen « geantagoniseerd »…
Mogelijkerwijs ten onrechte rekenen we sterk op Guido LYSENS om een nieuwe – en ietwat wereldlijker – blik te werpen op de integratie van tandverzorging in deze moderne en complexe samenleving en, vermits het zich over België handelt, op een die diep verdeelde op de koop toe…
Men zou de wens kunnen uiten dat de tijden van onbezonnenheid – en dat is nog voorzichtig uitgedrukt – zoals de opleg van « maximale quota van kansarmen » gevolgd door een niet te beschrijven pseudo-judiciële episode bij de NCTZ in juli 2010 achterhaald zijn, en dat mensen van de slag van Guido LYSENS in staat zijn om een beetje meer inbeelding en overleg aan de dag te brengen met de actoren vanop het terrein.
_____________
* Deze stemming van Franstalige sociale tandartsen – of tenminste ingeschreven in de Franse taalrol – ten gunste van VBT is ver van een chimaera : los van de oproep gelanceerd door ASBL Dentisterie sociale, hebben we kennis genomen van bestuurders van belangrijke tandheelkundige sociale centra die grote enveloppen droegen met daarin blanco stembiljetten ; als men weet dat VVT zijn 5de zetel maar nipt verloren heeft, met een tekort van slechts 342 – 271 = 71 stemmen…
** Een regelrechte paranoia heeft zich de laatste tijd meester gemaakt van de opperhoofden van het VVT…
*** Dat is namelijk de boodschap van de kiezer : hij wil een « bescheidener » VVT in de volste betekenis van het woord !
Download :